Heel wat jaren geleden, toen ik een week in Berlijn was heb ik verschillende scholen bezocht om te zien hoe zij invulling gaven aan het onderwijs. In Nederland hebben wij natuurlijk ook gewoon ”vernieuwingsscholen”, maar het leek er voor mij op dat Berlijn hierin toch wel een stapje verder is.
De vernieuwingsscholen zijn vaak opgericht vanuit een pedagogische visie die niet standaard is. Hoewel ik mij kan voorstellen dat niet iedereen gelukkig wordt van de methoden die deze scholen gebruiken, denk ik wel dat we hier veel van kunnen leren.
Montessorischool
Het Montessori onderwijs is opgericht vanuit de visie van Maria Montessori. ‘Help mij het zelf te doen’ is een heel belangrijk kenmerk. Er zitten kinderen van verschillende leeftijden in een groep en er wordt veel gewerkt met natuurlijke materialen. Kinderen leren hoe zij zelfstandig kunnen werken doormiddel van een planner en kiezen zelf uit hoe lang zij werken aan een taak en wanneer. De leerkracht heeft vooral een begeleidende rol en observeert waar ondersteuning nodig is.
Daltonschool
Helen Parkhurst heeft bij het oprichten van het Daltononderwijs verschillende invloeden van het Montessori onderwijs overgenomen. Zo vond ook zij de zelfstandigheid en het mengen van de verschillende leeftijden belangrijk. Kinderen leren met iedereen samen te werken, met als oogpunt dat zij later in het bedrijfsleven dit al heel goed kunnen. Helen Parkhurst raadt haar methode aan bij kinderen vanaf 9 jaar.
Vrijeschool
De filosoof en grondlegger van de antroposofie Rudolf Steiner had ook een eigen pedagogische kijk op het onderwijs. Op een vrijeschool staat met name de creativiteit en verbeeldingskracht van het kind centraal. Er is evenveel aandacht voor de creatieve vakken als voor de standaard (leer)vakken.
Jenaplan school
De in Jena woonachtige pedagoog Peter Petersen bedacht het Jenaplan onderwijs. Ieder kind is uniek en het draait op deze school naast de typische ‘leervakken’ om het accepteren van elkaars verschillen en viering. Ook hier zitten kinderen van verschillende leeftijden bij elkaar in de groep, waar de oudere kinderen de jongeren kinderen kunnen helpen. De tien essenties van een Jenaplan school zijn: ondernemen, plannen, samenwerken, creëren, presenteren, reflecteren, verantwoorden, zorgen voor, communiceren en respecteren.
Freinet scholen
Celestin Freinet ontdekte dat veel kinderen moeite hadden met de klassieke vorm van onderwijs. Kinderen leren niet zoveel uit boeken, maar er worden veel uitstapjes gemaakt. De dag begint met een klassenvergadering en eindigt met een terugblik op de dag.
Bronnen: Wikipedia, onderwijsconsument, Ouders van Nu
